Το διαστημικό πρόγραμμα ARTEMIS της NASA

Τον Ιούλιο του 1969 η ανθρωπότητα έδειξε το καλύτερο της πρόσωπο. Έδειξε τι μπορούμε να καταφέρουμε εάν επενδύσουμε στην γνώση. Με την αποστολή Απόλλων 11 έστειλε ανθρώπους να περπατήσουν στην σελήνη. Αυτό είναι ακόμα πιο εντυπωσιακό εάν σκεφτούμε ότι είχαν περάσει μόλις 65 χρόνια από την πρώτη πτήση αεροπλάνου.

Αυτή η επιτυχία πέρα από τα πρακτικά οφέλη που μας απέφερε, όπως η γνώση και η ανάπτυξη πολλών τεχνολογιών που χρησιμοποιούμε σήμερα, πάνω απ' όλα μας ενέπνευσε.

Όλα τα παιδιά της εποχής εκείνης που το παρακολούθησαν στην τηλεόραση είδαν ότι τίποτα δεν είναι αδύνατο και ότι μπορούν και εκείνα να πετύχουν πράγματα που κανένας δεν έχει καν φανταστεί. Δεν υπάρχει λόγος να βάζουμε όρια στα όνειρα μας και το πρόγραμμα Απόλλων το απέδειξε αυτό. Συνολικά 12 άνθρωποι περπάτησαν στο φεγγάρι κατά την διάρκεια των αποστολών του προγράμματος έως το 1972 και από τότε 50 χρόνια μετά... Δεν ξαναπήγε ποτέ κανείς.

Φυσικά, η εξερεύνηση του διαστήματος δεν σταμάτησε όλα αυτά τα χρόνια. Καταφέραμε πάρα πολλά, απλώς με λιγότερα χρήματα. Πολλοί από τους στόχους μας έγιναν πραγματικότητα. Tώρα φαίνεται πως πλησιάζει η εποχή που θα εμπνευστούμε ξανά... με το πρόγραμμα Άρτεμις.

Τι είναι

Το πρόγραμμα Artemis είναι ένα διεθνές διαστημικό πρόγραμμα. Η ονομασία Άρτεμις επιλέχτηκε μιας και η θεά Άρτεμις ήταν η αδελφή του θεού Απόλλωνα στην μυθολογία.

Ο βραχυπρόθεσμος στόχος του είναι η αποστολή της πρώτης γυναίκας και του πρώτου έγχρωμου ανθρώπου στην Σελήνη. O μεσοπρόθεσμος στόχος του είναι η δημιουργία βάσης στην Σελήνη με μόνιμη και βιώσιμη ανθρώπινη παρουσία. Και ο μακροπρόθεσμος στόχος της αποστολής είναι να θέσει τις βάσεις για εξόρυξη σεληνιακών πόρων και τελικά να καταστήσει εφικτές τις αποστολές με πλήρωμα στον πλανήτη Άρη και αλλού στο ηλιακό μας σύστημα.

Η NASA και πολλές ιδιωτικές εταιρίες έχουν την μεγαλύτερη συμμετοχή. Αλλά πολύ σημαντική είναι και η συνεργασία της Ευρωπαϊκής Διαστημικής Υπηρεσίας όπως και Διαστημικών Υπηρεσιών από άλλες χώρες.

Οι αποστολές

Η NASA και οι συνεργάτες της έχουν σχεδιάσει τις αποστολές Άρτεμις 1 έως Άρτεμις 4, ενώ έχουν προταθεί και άλλες μελλοντικές αποστολές. Κάθε επόμενη αποστολή θα αυξάνει την πολυπλοκότητα του εγχειρήματος ενώ παράλληλα θα πραγματοποιηθούν και άλλες αποστολές υποστήριξης.

Η αποστολή Άρτεμις 1 θα πραγματοποιηθεί χωρίς πλήρωμα στις 29 Αυγούστου 2022 (ήταν αρχικά να πραγματοποιηθεί το Μάιο του 2022). Κυριότερος στόχος της είναι να δοκιμαστούν ο πύραυλος SLS (Space Launch System) και το διαστημικό σκάφος Orion. Σε αυτήν την αποστολή, ο πύραυλος SLS θα εκτοξευτεί από το Διαστημικό Κέντρο Κένεντι προς τα ανατολικά μεταφέροντας το Orion σε τροχιά και στην συνέχεια το πάνω μέρος του πυραύλου, το ICPS θα στείλει το Orion προς την Σελήνη. Εκεί το σκάφος Orion θα μπει σε μία μακρινή τροχιά γύρω από την Σελήνη για έξι περίπου ημέρες όπου και θα απελευθερώσει 10 μικρούς δορυφόρους για επιστημονική έρευνα. Όταν όλα θα είναι έτοιμα, το Orion θα βγει από την τροχιά της Σελήνης και θα ξεκινήσει το ταξίδι της επιστροφής στην Γη. Όταν φτάσει θα ξαναμπεί στην ατμόσφαιρα και με αλεξίπτωτα θα πέσει στην θάλασσα.

Η αποστολή Άρτεμις 2 θα είναι επανδρωμένη και σχεδιάζεται να πραγματοποιηθεί το 2024. Για ακόμα μία φορά ο πύραυλος SLS θα μεταφέρει το σκάφος Orion σε τροχιά γύρω από την Γη. Τα τέσσερα μέλη του πληρώματος που θα βρίσκονται μέσα στο Orion θα κάνουν εκτεταμένους ελέγχους όσο θα βρίσκονται σε τροχιά και στην συνέχεια θα ωθηθούν προς την Σελήνη. Αυτή θα είναι η πρώτη φορά που ο άνθρωπος θα πάει μακρύτερα από την Γήινη τροχιά από το 1972 με την αποστολή Απόλλων 17. Εκεί θα κάνουν τον γύρο της Σελήνης και θα επιστρέψουν πίσω στη Γη. Μάλιστα η τροχιά τους θα είναι υπολογισμένη έτσι ώστε να μην χρειάζεται κάποιο σύστημα προώθησης για την επιστροφή. Όλη η ώθηση που θα χρειαστούν για την επιστροφή θα προέλθει από τις βαρυτικές δυνάμεις που θα δεχτούν. Τελικά το Orion θα ξαναμπεί στην ατμόσφαιρα και στην συνέχεια θα πέσει στην θάλασσα απ' όπου θα περισυλλεχθούν οι τέσσερις αστροναύτες με ασφάλεια.

Επίσης θα πραγματοποιηθούν και υποστηρικτικές αποστολές οι οποίες θα προετοιμάσουν το έδαφος για την συνέχεια του προγράμματος Άρτεμις. Αυτές θα περιλαμβάνουν διάφορα συστήματα που θα χρησιμοποιήσουν οι αστροναύτες όταν φτάσουν όπως το Lunar Gateway, ένα διαστημικό σταθμό σε τροχιά γύρω από το Φεγγάρι. Το Gateway θα μπορεί να λειτουργήσει ως κόμβος επικοινωνίας, επιστημονικό εργαστήριο, μονάδα προσωρινής κατοικίας για τους αστροναύτες όπως και ως μέρος αποθήκευσης για rovers και άλλα ρομπότ.

Η αποστολή Άρτεμις 3 θα είναι εκείνη στην οποία ο άνθρωπος θα ξαναπερπατήσει στην Σελήνη και συγκεκριμένα στον Νότιο Πόλο της. Αυτό προγραμματίζεται για το 2025. Για να συμβεί αυτό, είναι απαραίτητο ένα στάδιο ακόμα. Θα πρέπει οι άνθρωποι να μεταφερθούν από την τροχιά της Σελήνης – στην επιφάνειά της. Γι' αυτόν τον λόγο θα χρειαστεί ένα σύστημα προσεδάφισης ανθρώπων (HLS). Αυτό το σύστημα θα πρέπει να είναι ήδη σε τροχιά γύρω από την Σελήνη είτε μόνο του είτε ενωμένο με το Gateway εάν αυτό είναι διαθέσιμο. Όπως και στις προηγούμενες αποστολές το Orion θα φτάσει στην Σελήνη, αλλά αυτήν την φορά θα συναντηθεί με το Gateway ή απευθείας με το HLS. Τότε δύο από τους αστροναύτες θα μεταφερθούν στο HLS με το οποίο θα προσεδαφιστούν στην Σελήνη, όπου και θα μείνουν για 6.5 ημέρες. Εκεί θα συλλέξουν πάγο νερού, θα κάνουν διάφορες επιστημονικές παρατηρήσεις και άλλες εργασίες. Για την επιστροφή, το HLS θα εκτοξευτεί από την Σελήνη και θα συναντήσει το Gateway με το Orion ή το Orion μόνο του. Τελικά και οι τέσσερις αστροναύτες θα επιστρέψουν με το Orion πίσω στην Γη.

Η αποστολή Άρτεμις 4 θα είναι μία αποστολή αστροναυτών στον διαστημικό σταθμό Gateway όπου θα δουλέψουν στην επέκταση του με επιπλέον τμήματα. Σε αυτήν την αποστολή θα χρησιμοποιηθεί ο πύραυλος SLS block 1B, o οποίος θα έχει επιπλέον ισχύ ώστε να μπορεί να μεταφέρει τις επεκτάσεις του Gateway. Αυτό προγραμματίζεται για το 2026.

Τέλος γίνονται προτάσεις και για τις επόμενες αποστολές Άρτεμις 5 έως 8 αλλά και για περισσότερες στο μέλλον. Αυτές θα είναι αποστολές στην επιφάνεια της Σελήνης, οι οποίες θα εκμεταλευτούν τις όλο και αυξανόμενες υποδομές που θα δημιουργούνται στην Σελήνη από τις βοηθητικές αποστολές. Αυτές οι υποδομές θα περιλαμβάνουν κατοικίες, rovers, επιστημονικά όργανα και εξοπλισμό εξόρυξης πόρων με στόχο να δημιουργηθούν βιώσιμες βάσεις με μόνιμη ανθρώπινη παρουσία.

Αυτά ήταν τα πιο σημαντικά σημεία της αποστολής. Ζούμε σε μία εποχή που γράφονται χρυσές επιστημονικές σελίδες στο βιβλίο της ανθρώπινης ιστορίας. Σίγουρα θα υπάρξουν καθυστερήσεις αλλά πλέον βλέπουμε ότι όλα όσα ονειρευόμασταν ως επιστημονική φαντασία, αρχίζουν να πλησιάζουν.

Λοιπόν ας ονειρευτούμε έναν καλύτερο κόσμο και ας τον κάνουμε πραγματικότητα. Μπορούμε!

Η παραγωγή του video και το κείμενο είναι μια ευγενική χορηγία περιεχομένου του κ. Μαυρομάγουλου Κωνσταντίνου, Youtube Content Creator

Παρακολουθήστε live την εκτόξευση του ARTEMIS I της NASA